1. TERM SOF TRADE.
a)wsk. towarowe:
TotT=(Pex1/Pek0 : Pim1/Pim0)*100%; P-ceny
b)wsk.ilościowe:
TotW=(Qex1/Qex0 : Qim1/Qim0)*100%; Q-ilość
c)wsk.dochodowe:
TotD=( Pex1/Pek0 : Pim1/Pim0)*Qex
d)czynnikowe TofT:
*jednoczynnikowe:
Totc’=( Pex1/Pek0 : Pim1/Pim0)*Wex ; Wex-indeks zmian w sektorze prod.na eksport
* dwuczynnikowe:
Totc”= ( Pex1/Pek0 : Pim1/Pim0)*Wex/Wim

2. MIĘDZYNARODOWY PRZEPŁYW KAPITAŁU
odnotowywany w bilansie płatniczym ruch siły nabywczej przez granicę;przemieszczanie
przez granicę środków finansowych
Motywy wywozu kapitału:
1.Ekonomiczne:
-Możliwość osiągnięcia wyższej stopy zysku
-Zapewnienie dostępu do surowców
-Obejście barier celnych
-Względy spekulacyjne
2.Polityczne:
3.Humanitarne:
- pomoc gospodarcza
Formy MPK:
-BIZ
-Inwestycje portfelowe
-Kredyty i pożyczki
-Lokaty bankowe
-Transfer wynagrodzeń przez emigrantów
-Darowizny, płatności odszkodowań, bezzwrotna pomoc humanitarna
BIZ:
•    greenfield- podejmowanie działalności gospodarczej od podstaw
•     beemfild- przejmowanie istniejące przedsiębiorstwa
             lub nabywamy udziały w już istniejących
Cechy BIZ:
- towarzyszą im przepływy technologii wiedzy
- głównymi podmiotami SA korporacje transnarodowe
Motywy podejmowania BIZ:
I infrastruktura społeczno-gospodarcza
II korzystny system podatkowy
III stabilność polityczna
IV stabilność i przejrzystość przepisów prawnych
VI położenie geograficzne
V biurokracja
VII członkostwo w UE
IX zasoby kadrowe
X surowce
XI przedsiębiorstwa kulturowe
XII jak duży rynek zbytu
Skutki lokowania BIZ:
a)pozytywne
- spadek bezrobocia
- napływ technologii
- nowe strategie
- rozwój infrastruktury
- wzrost rozmiaru eksportu
- poprawa bilansu płatniczego
- eliminacje monopoli
- wzrost konkurencyjności w niektórych branżach
b) negatywne
- zanieczyszczenie środowiska
- dominacja kapitału zagranicznego w głównych dziedzinach gospod.
- przestarzałe technologie
- pogorszenie bilansu płatniczego przy zbyt dużym imporcie gotowych
komputerów
Inwestycje portfelowe
zakup i sprzedaż papierów wartościowych
- akcje- skarb państwa,S.A.,wyższe ryzyko wyższa stopa zwrotu
- obligacje- władze lokalne,przedsiębiorstwa
- bony skarbowe
Czynniki wpływające na inwestycje portfelowe:
- stabilność polityczna i gospodarcza na świecie
- rozwój technologii, Internet, sieci internetowe

3. MIGRACJE SIŁY ROBOCZEJ.
* Migracje wewnętrzne - przemieszczanie się ludności w granicach danej jednostki administracyjnej (miasto, gmina, województwo, etc.) lub politycznej (państwo),
* Migracje zewnętrzne - przemieszczanie się ludności z jednej jednostki, administracyjnej lub politycznej do innej,
Podział migracji: trwałe, czasowe,wahadłowe lub krótkodystansowe średniodystansowe długodystansowe
Przyczyny migracji:
*ekonomiczne*polityczne*wyjazdy turystyczne*religijne,*zasiedlania*społeczne*kulturowe *przyrodnicze*turystyczne*służbowe
Czynniki wpływające na migracje:
•    czynniki wypychające - wywołują chęć opuszczenia danego miejsca,
•    czynniki przyciągające - dają jakąś alternatywę i skłaniają do przyjazdu do danego miejsca.
Formy migracji: -emigracja,- repatriacja- reemigracja- imigracja

4. KORPORACJE TRANSNARODOWE.
przedsiębiorstwo które posiada filie macierzyste i sieć powiązanych z nią fili zagranicznych.
Cechy charakteryzujące działalnośc KTN:
- suwerenność - złożność- rozproszenie- specjalizacja- zdolność arbitrażowania- zdoln. integrowania- elast.organizowania- globalna efektywn.
Wpływ KTN na gospodarkę krajów goszczących
1.sektor małych średnich przedsiębiorstw
- eliminacja lokalnych przedsiębiorstw
-modernizacja procesów produkcji
2.KTN a polityka państwa, suwerenność państwa:
- bezrobocie
- technologia
- szkolenia pracowników
- Dyfuzja innowacji
KTN dokonują:
- przemieszczania zasobów i zdolności wytwórczych,
- pobudzają wzrost i efektywność gospodarczą,
- przyczyniają się do restrukturyzacji sektorów i przedsiębiorstw
- aktywizują konkurencję i lokalną przedsiębiorczość
- transmitują nowe metody i wzorce gospodarowania
- umacniają międzynarodowe powiązania i współzależności ekonomiczne

5. MIĘDZYNARODOWY TRANSFER WIEDZY I TECHNOLOGII
Znaczenie technologii jako czynniki produkcji
- podnosi efektywność gospodarowania
- tworzy nowe branże wytwarzania i gałęzie
- posiadanie technologii wpływa na to, jakie korzyści kraj czerpie wymiany międzynarodowej
- międzynarodowy podział pracy
Gospodarki oparte na wiedzy GOW charakteryzują się:
- duży udział przemysłu
- serwicyzacja
- społeczeństwo informacyjne
Wiedza i technologia występują w 2 postaciach:
- postać czysta wiedzy
- postać uuprzedmiotowiona wiedzy
Kanały:
a)kanał handlowy(zakup i sprzedaz patentów i licencji,zakup i sprzedaz maszyn i urządzeń,BIZ)
b)kanał niehandlowy(seminaria,migracja ludności,współpraca naukowa,badania naukowe)
Struktura finansowania wydatków
- źródło publiczne
- źródło prywatne

6. RYNEK WALUTOWY(RN) I WYMIENIALNOŚĆ WALUT
Kurs walutowy - cena danej waluty wyrażona w innej walucie
Na rynku walutowym następuje wymiana walut i ustalany kurs walutowy
Popyt na wolutę obca w Polsce => -importerzy, którzy sprowadzają towar z zagranicy- inwestorzy z Polski, którzy chcą kupić zagraniczne akcje i obligacje-Polacy wyjeżdżający <= Podaż waluty krajowej
Podaż waluty obcej w Polsce => -eksporterzy - inwestorzy zagraniczni – Polacy wracający z zagr. <= Popyt na pieniądz krajowy
Deprecjacja- obniżenie kursu danej waluty w stosunku do innych walut.
Aprecjacja-wzrost kursu waluty krajowej względem walutzagranicznych, który oznacza zwiększenie się siły nabywczej pieniądzakrajowego. Jest ona wynikiem przewagi popytu nad jej podażą.
Dewaluacja-obniżka kursu waluty danego kraju w stosunku do kursów innych walut i bardzo często jest przeprowadzona przez organy państwowe.
Rewaluacja-podwyżka kursu waluty danego kraju w stosunku do walut innych krajów w wyniku działań organów państwowych, które zobowiązują się w ten sposób do obrony kursu waluty;
Czynniki wpływające na kurs walutowy
a)ekonomiczne(strukturalne,techniczne,koniunkturalne)
b)pozaekonomiczne(polityczne,psychologiczne,instytucjonalne)
c)zewnętrzne(niezależne od danego kraju)
d)wewnętrzne(zależne od danego kraju)
Rodzaje kursów walutowych;
1.wg amplitudy wahań:-sztywny- stały (dopuszczalne by odchylał się od parytetu)- płynny(zmienia się)-brudny i czysty
2.wg kryterium liczebności:- jednolity - podwójny  - zróżnicowany-geograficzny- przedmiotowy-podmiotowy
3.wg stosunek kursu do inflacji:- nominalny( zawiera stopę inflacji)- realny( nominalny skorygowany o stopę inflacji w danym kraju)
4.wg stosunek do kursu długoterminowej równowagi rynkowej:-nadwartościowy- podwartościowy
5.wg kryterium rynku:-kasowy ( wynika z aktualizacji relacji rynkowej)- terminowy( zależny od kształtowania się popytu i podaży na daną walutę z kilku miesięcznym wyprzedzeniem)
Teorie kursów walutowych
1. Teoria parytetu siły nabywczej
Kurs walutowy ustalany w oparciu o siłę nabywczą walut:
Kurs = poziom cen w kraju/ poziom cen zagranicą
2. Teoria parytetu stóp procentowych
Wskazuje zależność między różnicą stóp procentowych a oczekiwaną zmianą kursu waluty krajowej.Jeśli w danym kraju występują wysokie stopy %, to muszą być one w przyszłości wyrównane deprecjacją waluty. Czyli kraj o wyższej stopie procentowej ma wyższy kurs kasowy (dyskonto kursu kasowego).

7. WYMIENIALNOŚĆ WALUT.
* prawo swobodnego kupowania  i sprzedawania obcego pieniądza za walutę krajową oraz dokonywania rozliczeń międzynarodowych w walucie narodowej i w walutach obcych bez jakichkolwiek ograniczeń
* zdolność do zamiany na drugą po jednolitym kursie walutowym
Rodzaje wymienialności walut:
*ze względu na przedmiot wymiany(na złoto, na wszystkie inne waluty, na określone waluty)
*ze względu na tytuł do wymiany(handlowa.finansowa)
*ze względu na restrykcje dewizowe w wymianie(zewnętrzna, według art. VIII statutu MFW, całkowita)
Ze względu na restrykcje dewizowe w wymianie:
1.    Wymienialność zewnętrzna
2. Wymienialność według art. VIII statutu MFW
3. Wymienialność całkowita
Warunki wymienialność waluty krajowej:
    musi funkcjonować rynek walutowy (narodowy lub międzynarodowy), na którym kształtują się relacje wymienne walut
    utrzymanie długofalowej równowagi gospodarczej
    stabilna sytuacja polityczna i gospodarcza
    posiadanie odpowiedniego potencjału gospodarczego (odpowiednia struktura branżowa – ograniczenie wymienialności działa jako swoista bariera chroniąca rodzimych przedsiębiorców)
    długofalowa równowaga zewnętrzna i wewnętrzna w bilansie płatniczym
Konsekwencje wymienialności waluty krajowej:
    ułatwienie zawierania transakcji między podmiotami zagranicznymi
    wzrost współzależności polityki walutowej poszczególnych państw, konieczność współpracy walutowej
    wzrost rangi instytucji międzynarodowych
    wzrost otwartości kraju na gospodarkę światową – wydarzenia z otoczenia międzynarodowego w szerszym zakresie wpływają na sytuację wewnętrzną kraju
    przyczynianie się do liberalizacji handlu

8. MIĘDZYNARODOWE SYSTEMY WALUTOWE(MSW) / ROZWIĄZANIA WALUTOWE W UE
System walutowy- regułi, instyt., które regulują płatności, wymianę i kursy walut w poszcz. krajach i między krajami, stabilizują gosp.
I. System waluty złotej:
-funkcjonował w latach 1870-1914.
-powiązanie emisji banknotów z rezerwami złota w danym kraju. Waluta krajowa miała ustalony parytet w złocie, kursy walutowe były kursami stałymi.
- swoboda cyrkulacji złota w postaci monet i kruszczu
- obowiązek banku centralnego kupna i sprzedaży złota po stałej cenie w walucie krajowej
-stałość kursów walutowych wynikających z porównania parytetów złota w walucie krajowej
i zagranicznej
1.System Sztabowo-Złoty, w którym rolę waluty rezerwowej odgrywało złoto. Pieniądz krajowy był bezpośrednio wymienialny na złoto dopiero powyżej określonej sumy stanowiącej równowartość sztaby złota.
2.System Dewizowo-Złoty, Waluty nosiły nazwę dewizowo-złotych. Pieniądz krajowy nie był wymieniany przez banki centralne na złoto lecz na waluty sztabowo-złote lub dolary USA. -brak pełnej wymienialności-brak stałego kursu walutowego-ograniczenia w wywozie i przywozie-ustawowe dewaluacje waluty w krajach złotych.
Stałość Kursów –polegała na odchylaniu się kursów rynkowych od kursu centralnego w wąskich granicach ,nazywanych złotymi punktami dewiz, leżącymi poza punktami złota ze względu na konieczność dokonywania dodatkowych wymian walut w porównaniu klasycznym systemem waluty złotej.
Wady:
- ograniczał swobodę prowadzenia polityki monetarnej i fiskalnej
- deflacyjny sposób przywracania równowagi wewnętrznej
Zalety
-poziom cen był bardzo stabilny, bo podaż złota nie zmieniała się
gwałtownie (antyinflacyjny charakter)
- symetryczność
-brak uprzywilejowania walut
- przejrzysty i prosty mechanizm przywracania równowagi zwłaszcza zewnętrznej
Zakłócenia
-bariery w wydobyciu złota
- obok złota zaczęto stosować w transakcjach międzynarodowych inne waluty
- ekonomizacja złota- proces zastępowania przez inne znaki
- system nie pozwalał na sfinansowanie wydatków rządowych droga ekspansywnej polityki monetarnej,
-brak równowagi w prowadzeniu polityki gospodarczej
- spadek znaczenia złota
-zwiększenie amplitudy wahań bieżącego kursu rynkowego walut i dewiz
- zwiększenie się różnic między siłą nabywczą różnych walut
- wybuch II wojny światowej, kryzys lat 30-tych
- wybuch wielkiego kryzysu gospodarczego doprowadził do upadku systemu
zmodyfikowanej waluty złotej
II. System z Bretton Woods  czyli dewizowo walutowy
Założenia:
- System stałych kursów walutowych.
- Dopuszczalne odchylenie kursu od parytetu     +-1%.
- Parytet określony w złocie lub dolarach USA.
- Zmiana parytetu (dewaluacja lub rewaluacja) możliwa wyłącznie w warunkach fundamentalnej nierównowagi bilansu płatniczego.
- Zmiana parytetu o więcej niż 10% (w stosunku do pierwotnego parytetu) możliwa wyłącznie za zgodą MFW.
- Dolar USA, złoto (również funt sterling) najważniejszymi składnikami
oficjalnych aktywów międzynarodowych.
- W przypadku trudności płatniczych możliwość skorzystania z kredytów
MFW.
- Przywrócenie wymienialności walut
- Stabilność walutowa
Wady:
- uprzywilejowaną rolę miał dolar
- monowalutowość,
-brak elastyczności w przywracaniu zewnętrznej równowagi płatniczej,
- wysoki stopień międzynarodowej mobilności pieniądza i kapitałów krótkoterminowych.
Zakłócenia;
- nierównomierny rozwój gospodarczy
- chroniczny deficyt bilansu
- zawieszenie wymienialności dolara na złoto
Próby przywrócenia stabilności
Ź- rozszerzenie pasm wahań do +- 2,25% wokół parytetu
- dewaluacja kursu walutowego wobec złota
- 1967 utworzenie przez MFW specjalnych praw ciągnienia SDR
III. Współczesny międzynarodowy system walutowy
•    Zniesiona zasada stałych kursów walut; kraje członkowskie MFW uzyskały swobodę wyboru reguł kursowych; Fundusz został upoważniony do nadzorowania zgodności reguł wybranych przez kraje z tymi celami.
•    Zasadę, że raz wybrane reguły kursowe (systemy kursowe danego kraju) powinny być przestrzegane; ich zmiana wymaga notyfikacji MFW.
•    Zniesiona zasada ustalania parytetów walut w złocie i urzędowej ceny złota; wprowadzono wręcz zakaz jakiegokolwiek odnoszenia walut narodowych do złota.

9. MIĘDZYNARODOWY FUNDUSZ WALUTOWY (MFW)
-  utworzony w wyniku konferencji w Bretton Woods
- rozpoczął działalność 1 marca
- liczba członków w 2007 r 185 krajów
Funkcje:
1. Stabilizacja polityki walutowej państw członkowskich
2. Wzmacnianie wielostronnego systemu płatniczego w zakresie transakcji
bieżących
3. Usuwanie ograniczeń walutowych hamujących wzrost handlu światowego
4. Wspieranie rozwoju zasobów produkcyjnych państw członkowskich
5. Popieranie zrównoważonego wzrostu handlu międzynarodowego
6. Udzielanie pomocy w równoważeniu bilansu płatniczego członków MFW
Cele Międzynarodowego Funduszu Walutowego:
1. Stabilizacja kursu walutowego
2. Uregulowanie zasad funkcjonowania międzynarodowego rynku walutowego
3. Nadzór nad zadłużeniem międzynarodowym
4. Walka z inflacją
5. Likwidacja bezrobocia
6. Przeprowadzanie reform wspierających rozwój gospodarczych
7. Tworzenie warunków dla wielostronnego regulowania należności za bieżące
operacje w handlu międzynarodowym
8. Udzielanie pomocy w likwidacji trudności płatniczych
Pomoc kredytowa:
1. Transze kredytowe:
-Promesy kredytowe-Mechanizm sfinansowania rozszerzony
2. Mechanizmy specjalne:
- Mechanizm finansowania dodatkowych rezerw-Linie kredytów preferencyjnych- Ułatwienie finansowania kompensacyjnego-Pilna pomoc
3. Ułatwienia kredytowe na rzecz krajów o niskim dochodzie
- Ułatwienia na redukcję biedy i wzrost gospodarczy

10. BILANS PŁATNICZY.
Bilans płatniczy zestawienie dochody (wpływy) kontra wydatki (płatności) wszystkich transakcji dokonanych między rezydentami(gospodarką krajową) a nierezydentami (zagranicą) w danym okresie.
Strony zapisu transakcji:
1.Dt- to te elementy transakcji, które powodują zwiększenie rzeczowych i finansowych aktywów w kraju, są towary importowane, albo przyrost należności na rachunkach w bankach zagranicznych-przychód
2.Ct- te elementy transakcji zagranicznych, które powodują zmniejszenie aktywów krajowych, zalicza się wartość towarów eksportowanych,
wartość usług nabywanych lub używanych przez turystów zagranicznych-rozchód
Czynniki powodujące zakłócenia równowagi bilansu płatniczego:
1. Czynniki podstawowe - zmiany w rozmiarze i strukturze dochodu narodowego,zmiany relacji cen krajowych i zagranicznych
2. Czynniki pozostałe - zmiany wzajemnej relacji światowych cen towarów importowanych eksportowanych, zmiany stopy% na rynku zagranicznym w stosunku do stopy krajowej,klęski naturalne,strukturalne zmiany w popycie zagranicznym na towary eksportowane zagranicę przez dany kraj,czynniki polityczne
Środki przywracania równowagi bilansu płatniczego:
1. Procesy przystosowawcze 2. Środki polityki gospodarczej
Funkcje bilansu płatniczego
- informacyjna dla władz monetarnych w celu ustalenia kierunków polityki monetarnej
- wyraża poziom i strukturę obrotów płatniczych z zagranicą
- struktura BP wskazuje na charakter powiązań kraju z zagranicą
- poziom obrotów określa stopień otwartości gospodarki
- informuje o stanie równowagi zewnętrznej kraju
Struktura bilansu płatniczego
A .rachunek bieżący
-1.eksport i import towarów (Eksport + , Import -)salda
-2.eksport import usług ( eksport +, import -)salda
3.saldo dochodów(przychody + rozchody-)
3. saldo transferów bieżących
B rachunek kapitałowy
1.nabycie praw handlowych
2.nabycie licencji
3.nabycie patentów
4.umorzenie długów
C. Rachunek finansowy
1. Biz w Polsce i za granica przez polaków
2.inwestycje portfelowe-w Polsce i za granicą przez polaków
3.pozostałę inwestycje %u2013 udziałowe-zaciągnięte kredyty i pożyczki
4.pochodne instrumentów finansowych np. akcje
D. rezerwy walutowe